O protagonista, Calisto Elói, un fidalgo transmontano, austero e conservador, é unha especie de encarnación satírica dese Portugal: electo deputado, Calisto vai vivir para Lisboa, onde se deixa corromper polo luxo e polo pracer que imperam na capital, tomando como amante unha prima afastada, Ifigénia, e transitando da oposición miguelista para o partido liberal no goberno. Ironicamente, a esposa de Calisto, Teodora, unha aldeá prosaica, imítao na liberalidade: véndose desprezada polo marido, únese a un primo intereseiro e sucumbe ela propia aos vicios da modernidade.